Uncategorized
How HaZamir youth choir serves as ‘an on-ramp to Jewish life’
(New York Jewish Week) — All across the country, groups of Jewish teenagers meet each week to rehearse as a choir. In groups as small as two and as large as 18, they gather in synagogue basements, Jewish community centers, senior centers and even churches to sing together. For many, it’s their only involvement with Jewish life.
These 450 young people, who range in age from 13 to 18, are members of HaZamir, an international choir for Jewish high school students. With 26 chapters in the United States and 10 in Israel, they convene each year for a spring concert in New York City.
But this coming concert — to be held on Sunday, March 19, at Lincoln Center’s Frederick P. Rose Hall — will be different than most years. This weekend’s celebration, which includes more than 300 student and alumni singers, will commemorate HaZamir’s 30th birthday as well as the 75th anniversary of the founding of the State of Israel.
“The idea behind the creation of HaZamir was to give Jewish teenagers the opportunity to have a high-level music experience and to express their Jewish selves and their music selves,” said Mati Lazar, HaZamir’s conductor and founder. “At that point, and even now, [that] is not really a given.”
Sunday’s concert will include performances by the entire ensemble, as well as songs performed by the Israeli cohort and members of the Chamber Choir, an elite group of HaZamir singers. (Students have to audition to join HaZamir, and select singers are invited to audition for the Chamber Choir.) The highlight is always the “senior song” — “Yachad Na’Amod” (“Together We Stand”) — that closes out the concert, said Vivian Lazar, Mati’s wife and the director of HaZamir.
“This is a problem with any high school teacher — you fall in love with your 12th graders,” Vivian told the New York Jewish Week. “They’re adults already. They’re smart, and they’re intuitive and then they leave you. For the last verse, they put their arms around each other. Some of them don’t sing because they’re crying so hard.”
HaZamir singers at the 2013 Gala Concert. (Courtesy HaZamir)
Mati Lazar, who declined to provide his age, founded HaZamir in 1993 as the high school arm of the Zamir Chorale, a professional Hebrew-language choir and Jewish choral performance group in North America that was established in 1960. A native of Brooklyn, he had been a member of Zamir Chorale as a teenager, and wanted to create an opportunity for other young people to have the same experience.
Starting with just one small chapter in New York — which Mati personally ran — he watched it grow, and grow, over the next three decades. “I knew it would be important — I knew it would evolve into what it has evolved into,” Mati said. “The surprise for me was how successful it would be in Israel.” The first Israeli chapter was founded in 2006.
He is also the founder and director of Zamir Choral Foundation, the umbrella organization that operates HaZamir and Zamir Chorale, as well as a choir for middle schoolers and a choir for young adults in their 20s and 30s.
Though HaZamir is an extracurricular activity for these high schoolers, the Lazars place serious demands on their members. “We empower these teenagers,” Vivian Lazar said. “When they go and have free time together, they’re kids. When they’re sitting in rehearsal, we treat them like professionals, and so they behave that way.”
As a result, participating in the choir can often become a lifelong commitment — and sometimes even a family affair. Sophie Lee Landau grew up in New York listening to her mother perform as a member of Zamir Chorale. Landau joined HaZamir in seventh grade and stayed with the group throughout high school. In college, she became a member of Zamir Chorale for a number of years until she moved out of New York in 2015.
For the past six years, Landau, 29, has been the conductor for the Houston-based chapter of HaZamir. “It’s an opportunity to connect with your peers who have come from a similar faith and to connect more to Jewish text,” Landau told the New York Jewish Week. “It’s really special to be able to give [students] an outlet to connect to their heritage and to find peers and friendships with similar interests and similar backgrounds. It’s about not feeling like you’re alone.”
HaZamir singers performed a concert at the Tree of Life synagogue in Pittsburgh to commemorate the one year anniversary of the deadly shooting that took the lives of 11 synagogue members. (Courtesy HaZamir)
The Lazars see the choir as “an on-ramp to Jewish life” with an emphasis on pluralism, community and Zionism. HaZamir is not designed to be religious, Vivian explained, though she suggested that singing together in harmony is often a spiritual experience.
However, “to be Jewish is to be literate,” Vivian said, adding part of being in the choir and learning to sing the Hebrew music includes learning the texts and their meanings.
“The more you know about your history and your tradition and your culture, the better human being you can be,” Vivian said she tells her students.
For participants, these principles culminate during “Festival,” a Shabbat sleepover that takes place in the days leading up to the annual concert. This year, the group will congregate at the Sleepy Hollow Hotel in Tarrytown, New York.
“Festival” is the first time chapters from around the world meet after having rehearsed the same songs as individual groups throughout the year. “It is a spiritual kind of experience singing music together: You’re breathing together, you’re thinking about the same text at the same time, and you’re making harmony,” Mati Lazar said. “All differences really subside.”
According to Landau, the weekend is especially rewarding for participants who hail from smaller Jewish communities. “This is the one opportunity for the kids to all get together,” she said. “Once you get together and you sing with 300 other kids, the sound is overwhelming. It’s the thing that they look forward to most, after working hard all year they finally get to put it all together and hear what the music can do.”
Over 400 students attended HaZamir’s “Festival” in 2019. (Courtesy HaZamir)
Though it’s meant to be a rehearsal boot camp for the teenagers, Festival also aims to nurture the cross-country and international friendships that are made on Zoom throughout the year. Activities include a Thursday-night jam session, hours of rehearsals during the day and a range of Shabbat services on Friday night and Saturday morning — egalitarian, Orthodox, Reform, and all-women services are among the options. For many participants, Vivian said, it’s the first time they can explore these different types of Jewish religious expression.
For Milo Shaklan, a senior in HaZamir’s Brooklyn chapter, whose ninth and tenth grade concerts were canceled due to COVID-19, going to Festival and the Gala concert for the first time last year was “a moment of understanding,” he said.
“I got to connect with all these other Jews,” Shaklan said. “I had no idea how big the community was. When I’m interacting with people in my synagogue community, I am interacting with people who more or less observe like me. At HaZamir, I’m interacting with Americans who are less observant than me and Americans who are more observant than me, and then Israelis who are both more and less observant than me.”
Landau concurs. “To be able to establish such a network is really incredible, and that’s why this weekend is so important,” she said.
For the Lazars, it’s alumni like Landau — who has maintained a long-term relationship with the choir — who are the biggest reward for the efforts. This year, 14 HaZamir alumni are now conductors of their own chapters, and all HaZamir alumni will be invited on stage to sing during the second half of the two-hour concert.
“It’ll be a very, very beautiful moment,” said Vivian.
The HaZamir 30th Anniversary Concert will take place on March 19 at 3:00 pm. Buy tickets here.
—
The post How HaZamir youth choir serves as ‘an on-ramp to Jewish life’ appeared first on Jewish Telegraphic Agency.
Uncategorized
The Orthodox community in pre-war Czernowitz
די וואָך איז ניפֿטר געוואָרן הרבֿ מאיר מאָסקאָוויץ, וואָס איז געבוירן געוואָרן אין טשערנאָוויץ אין 1927 — דאָס עלטסטע קינד פֿונעם שאָצער רבין, ר׳ אַבֿרהם חיים. ווי אַ בחור האָט ער זיך געלערנט אין אַ ישיבֿה אין וויזשניץ.
אין 1941 זענען די דײַטשן אַרײַן אין טשערנאָוויץ. ווי הרבֿ מאָסקאָוויצעס זון יואל האָט דערציילט אין אַן אַרטיקל אין 2012, האָבן די דײַטשן דערהרגעט דעם שאָצער רבין און אַנדערע ייִדישע קהילה־פֿירער, אַרײַנגעטריבן די ייִדן אין שאַרגאָראָדער געטאָ אין טראַנסניסטריע, און געשיקט דעם יונגן מאיר יעדן טאָג אויף צוואַנגאַרבעט. איין מאָל אויפֿן וועג צום אַרבעט־לאַגער איז ער אַנטלאָפֿן און אָנגעקומען אין דער רוסיש־אָקופּירטער טעריטאָריע, וווּ די „עלית הנוער“ באַוועגונג האָט אים על־פּי־נס אַרויסגעשמוגלט קיין ארץ־ישׂראל. נאָך דער מלחמה האָט ער זיך דערוווּסט אַז זײַן מאַמע האָט איבערגעלעבט דעם חורבן און וווינט אין ניו־יאָרק, האָט ער זיך דאָרטן באַזעצט.
אין 2010 האָב איך אינטערוויויִרט מאָסקאָוויצן פֿאַר דעם ווײַטערדיקן אַרטיקל וועגן די פֿרומע קרײַזן אין פֿאַר־מלחמהדיקן טשערנאָוויץ. איך האָב זיך באַקענט מיט אים דורך מײַן זון גדליה איידלמאַן, וואָס איז געווען זײַנער אַ תּלמיד. כּדי צו ווײַזן וואָס פֿאַר אַ מין מענטש הרבֿ מאָסקאָוויץ איז געווען, הערט די מעשה: גדליה האָט מיר דערציילט אַז פֿאַרן סוף־עקזאַמען האָט הרבֿ מאָסקאָוויץ געזאָגט די תּלמידים אַז זיי קענען ענטפֿערן אויף די פֿראַגעס אין ענגליש אָדער לשון־קודש. האָט גדליה געפֿרעגט צי ער מעג דאָס מאַכן אויף ייִדיש. „זיכער,“ האָט מאָסקאָוויץ געענטפֿערט. האָט גדליה אַרײַנגעגעבן זײַן עקזאַמען, ציטירנדיק רשי און אַנדערע מפֿרשים אויף ייִדיש. מאָסקאָוויץ האָט אַזוי הנאה געהאַט דערפֿון אַז ער האָט געוויזן די ייִדיש־שפּראַכיקע דערקלערונגען צו זײַנע קאָלעגעס.
כּדי זיך צו דערוויסן מער וועגן הרבֿ מאָקאָוויצעס לעבן, אָט איז אַ ווידעאָ־רעקאָרדירונג פֿון זײַן לוויה.
[דער ווײַטערדיקער אַרטיקל איז לכתּחילה פּובליקירט געוואָרן דעם 26טן מאַרץ 2010]
* * *
געוויינטלעך ווען מע רעדט וועגן דער ייִדישער געשיכטע פֿון דער שטאָט טשערנאָוויץ באַטאָנט מען איר וויכטיקייט ווי אַ צענטער פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור און קולטור.
וועגן איין אַספּעקט הערט מען כּמעט גאָרנישט: דאָס לעבן פֿון די פֿרומע ייִדן אין טשערנאָוויץ. ס׳איז טאַקע אַ שאָד, ווײַל אין יענער תּקופֿה האָבן אין דער שטאָט זיך געפֿונען נישט ווייניקער ווי פֿינף חסידישע רביס, האָט איבערגעגעבן הרבֿ מאיר מאָסקאָוויץ, דער טשערנאָוויץ־געבוירענער מחבר פֿון אַ בוך זכרונות אויף העברעיִש, „כזה ראה וקדש“ (אַזוי געזען און פֿאַרהייליקט).
הרבֿ מאָסקאָוויץ, וועלכער איז געבוירן געוואָרן אין 1927, איז יאָרן לאַנג געווען אַ תּנ״ך־לערער אין דער אָנגעזעענער ניו־יאָרקער ייִדישער מיטלשול רמ״ז. בעת אַן אינטערוויו מיטן פֿאָרווערטס אין זײַן דירה אויף איסט 82סטער גאַס, האָט ער דערציילט, אַז ער אַליין איז געווען דער זון פֿונעם שאָצער רבין. עס האָבן אין טשערנאָוויץ דעמאָלט אויך געוווינט פֿיר אַנדערע רביס: דער באָיאַנער רבי, ר׳ משה פֿרידמאַן; דער נאַדווערנער רבי, איתמר ראָזענבאַום; דער קיטעווער רבי, גראָסמאַן; דער זאַלישטשיקער רבי, האַגער און דער שאָצער רבי, ר׳ אַבֿרהם־חיים מאָסקאָוויץ. אַלע רביס זענען געווען קרובֿים, ווײַל אַלע האָבן געמאַכט שידוכים צווישן זיך.
יעדער רבי האָט געהאַט אַ הויף מיט חסידים, האָט הרבֿ מאָסקאָוויץ דערציילט, אָבער אין פֿאַרגלײַך מיט די רביס, וואָס האָבן שבת און יום־טובֿ געטראָגן אַ שטרײַמל, האָבן די מתפּללים זיך שוין געהאַלטן פֿאַר „מאָדערנע מענטשן“ — האָבן זיי נישט געהאַט קיין באָרד אָדער פּאות, און זענען געקומען צום מנין טראָגנדיק אַ צילינדער און פֿראַק. הרבֿ מאָסקאָוויצעס אייגענע משפּחה האָט געוווינט אינעם זעלבן בנין פֿון דער שיל. „איך אַליין האָב געהאַט קליינע פּאהלעך,“ האָט ער צוגעגעבן.
הרבֿ מאָסקאָוויצס מאַמע, אַלטע־שיינדל, איז געווען אַ טאָכטער פֿונעם פּידײַעצער רבין, האָט זי געטראָגן אַ שייטל, אָבער זי, און די אַנדערע „רבישע קינדער“, ווי מע פֿלעג זיי רופֿן, זענען פֿאָרט געווען אונטער דער השפּעה פֿון דער מאָדערנער שטאָט. אין פֿאַרגלײַך מיט איר מאַן, וועלכער האָט גערעדט ייִדיש מיט די קינדער, האָט די רביצין גערעדט דײַטש. זי פֿלעג גיין אין טעאַטער, לייענען ייִדישע פּאָעזיע און געבן מענער די האַנט. מוטערס־טאָג האָט דאָס קליינע „מאירל“ איר געבראַכט בלומען, און סילוועסטער־נאַכט האָבן די רביצין און די אַנדערע פֿרויען פֿון רבישע היימען געפּראַוועט אַ שׂימחה.
„סילוועסטער זענען זיי געקומען צו אונדז אויפֿן צווייטן שטאָק, עלעגאַנט אויסגעפּוצט, און געגעסן און פֿאַרבראַכט שעהען לאַנג אין איינעם,“ האָט הרבֿ מאָסקאָוויץ דערציילט. און כאָטש קיין משקה האָבן זיי נישט געטרונקען, „האָבן די שנורן פֿונעם באַיאָנער רבין יאָ גערייכערט סיגאַרעטקעלעך.“
הרבֿ מאָסקאָוויץ געדענקט נאָך זײַן ערשטן טאָג אין חדר צו דרײַ יאָר. „מײַן טאַטע־מאַמע זענען קיין מאָל נישט געגאַנגען שפּאַצירן צוזאַמען, אָבער יענעם טאָג האָבן זיי מיר אָנגעטאָן נײַע קורצע הויזן, נײַע שיך און אַ נײַעם טלית־קטן, און ביידע האָבן מיך גענומען בײַ דער האַנט אין חדר אַרײַן. ווען מיר זענען אָנגעקומען האָט דער טאַטע מיך אַרומגענומען מיט אַ טלית און אַרײַנגעטראָגן. אויפֿן טיש איז מיט גרויסע גאָלדענע אותיות געווען אָנגעשריבן ׳מאירל׳. יעדעס מאָל וואָס איך האָב ריכטיק נאָכגעזאָגט ׳קמץ אלף אָ, קמץ בית באָ׳ איז אַראָפּגעפֿאַלן אַ האָניק־קיכעלע. כ׳האָב טאַקע געמיינט, ס׳איז פֿון הימל! אַזוי ווי סע שטייט אין משלי: לערנען תּורה איז אַזוי ווי האָניק און מילעך, זיס צו דער נשמה און ס׳היילט די ביינער.“
צו פֿינעף יאָר האָט מאירל אָנגעהויבן לערנען חומש. „ס׳איז געווען אין אַ שבת נאָכמיטאָג. משפּחה און פֿרײַנד און אַלע פֿינעף רביס זענען געקומען. מע האָט מיך געשטעלט אויפֿן טיש, כ׳האָב געטראָגן אַ ברוינעם סאַמעטענעם אָנצוג, און ביידע זיידעס האָבן מיר אָנגעטאָן גאָלדענע זייגערס אויף קייטן. דערנאָך האָט מען מיך געפֿרעגט: וואָס לערנסטו אין חומש?“
נאָכן פֿאַרהערן דאָס קינד האָט מען אָנגעהויבן טאַנצן און זינגען, עסן טאָרט און פּירות. אַלע רביס האָבן געטראָגן שטרײַמלעך, געזעסן און אויסגעטיילט שיריים. ער, מאירל, איז געזעסן צווישן ביידע זיידעס.
יעדן אינדערפֿרי האָט מאירל זיך געלערנט אין חדר, און דרײַ מאָל אַ וואָך איז ער נאָך מיטאָג געגאַנגען אין אַ ציוניסטישער העברעיִשער שול, „בית ספֿרי“. אין 1936 איז ער אַוועקגעפֿאָרן קיין וויזשניץ זיך לערנען אין דער וויזשניצער ישיבֿה. ער פֿלעג אַהיימקומען בלויז שבת־חנוכּה, פּסח און יום־טובֿ.
סוכּות אין טשערנאָוויץ געדענקט הרבֿ מאָסקאָוויץ זייער גוט. אַ גאַנץ יאָר האָבן די מענער און פֿרויען געגעסן צוזאַמען, אָבער סוכּות — נישט. די מאַמע האָט געבענטשט ליכט, געקומען אין סוכּה פֿאַר קידוש און המוציא, אָבער דערנאָך אַרײַן אין הויז, וווּ זי האָט פֿאַרבראַכט מיט די אַנדערע פֿרויען.
די סוכּה איז געווען אַ גרויסע; ווען דער טאַטע האָט געפֿירט טיש די צווייטע נאַכט סוכּות, לכּבֿוד דער שׂימחת־בית־השואבֿה, פֿלעגן אַרײַנקומען אין דער סוכּה 150 מענטשן. מ׳איז דאָרט אָבער נישט געשלאָפֿן. „ס׳איז געווען קאַלט, און אַ סכּנה.“
דעם שאָצער רביס הויז האָט אויך געדינט ווי אַן אכסניה פֿאַר די רביס פֿון די אַרומיקע שטעטלעך, ווען זיי האָבן געמוזט קומען קיין טשערנאָוויץ זען אַ דאָקטער. די פּשוטע אַרענדאַרן פֿלעגן אויך קומען, כּדי צו זען זייער רבין. „זיי זענען געווען פּשוט אָנגעטאָן — עמך — געטראָגן שטיוול, און געבראַכט פּירות אַ מתּנה דעם רבין.“
אָפֿט פֿלעגן די גײַסטיק קראַנקע קומען צו זייער טיר בעטן נדבֿות. „איינער, פֿישעלע, פֿלעג זאָגן מײַן מאַמען, ׳איך האָב דיך ליב!׳ — זי איז געווען אַ שיינע פֿרוי — פֿלעג מען אים אַרײַננעמען אין הויז, און מע האָט אים געגעבן דאָס זעלבע שפּײַז, וואָס מיר האָבן געגעסן.“
עוואַ מאַרדער בענדער, אַן אײַנוווינערין פֿון בראָנקס, נ״י, איז אויך געבוירן געוואָרן אין אַ פֿרומער משפּחה אין טשערנאָוויץ, אין 1927, אָבער איר איבערלעבונג איז געווען אַ גאַנץ אַנדערע ווי בײַ הרבֿ מאָסקאָוויץ. „דער טאַטע איז געווען אַ ציוניסט און אַ מיזרחיסט,“ האָט זי געזאָגט.
אויף דער גאַס האָט דער טאַטע, בערל מאַרדער געטראָגן אַ קאַפּעליוש, און אונטער דעם — אַ יאַרמלקע. בײַם באַגריסן זיך מיט מענטשן פֿלעג ער אַראָפּנעמען דאָס היטל, אָבער נישט די יאַרמלקע; די מאַמע, אסתּר, האָט געטראָגן אַ היטל, נישט קיין שייטל. „מיר זענען נישט געווען אַזוי פֿאַנאַטיש,“ האָט זי געזאָגט. „מיר זענען דאָך געווען אונטערן אײַנפֿלוס פֿון דער עסטרײַכישער קולטור.“
ווי אַ מיידל איז עוואַ, אַוודאי, נישט געגאַנגען אין חדר; די ערשטע פֿיר קלאַסן האָט זי זיך געלערנט אין אַ העברעיִשער, ציוניסטישער טאָגשול, „שׂפֿה איבֿריה“. נאָכן ענדיקן די שול האָט זי צוויי יאָר לאַנג שטודירט אין „גימנאַזיע האָפֿמאַן“, אַ שטאָטישער לערן־אַנשטאַלט פֿאַר מיידלעך, און דערנאָך — ווען די רוסן האָבן איבערגענומען בוקאָווינע — איז זי אַריבער אין דער ייִדישער שול, וווּ ס׳רובֿ פֿון די קינדער זענען געווען פֿון וועלטלעכע משפּחות. הגם די קלאַסן זענען אָנגעגאַנגען זעקס מאָל אַ וואָך, אַרײַנגערעכנט שבת, האָבן די פֿרומע תּלמידים נישט געדאגהט. „שבת האָבן מיר נישט געשריבן,“ האָט זי געזאָגט. די פּראָבלעם איז אָבער געווען מיט די עקזאַמענס, וועלכע זענען אַלע פֿאָרגעקומען שבת.
„מיר, די פֿרומע תּלמידים, האָבן טאַקע געליטן פֿון דעם, ווײַל מע פֿלעג אונדז מאַכן דעם עקזאַמען זונטיק אָדער מאָנטיק און בכּיוון פֿרעגן שווערערע פֿראַגעס. עטלעכע פֿון די לערער זענען געווען ייִדישע, אָבער זיי זענען געווען נאָך ערגער ווי די רוסן. זיי האָבן געוואָלט, אַז מיר זאָלן פֿאָרשן וואָס עס קומט פֿאָר אין שטוב און מסרן די עלטערן. מיר האָבן זיך נישט נאָכגעגעבן, זענען זיי געוואָרן זייער אויפֿגערעגט.“
פּסח פֿלעג דער מאַמעס טאַנטע, וואָס האָט געוווינט נישט ווײַט פֿונעם שאָצער רבין, קומען אויפֿן גאַנצן פּסח. „די גאַנצע צײַט האָט זי בלויז געשיילט קאַרטאָפֿל און מערן, מערן און קאַרטאָפֿל… דאָס איז געווען איר אויפֿגאַבע. און מיר, מיידלעך, האָבן נישט אַרויסגעהאָלפֿן, תּמיד זיך געשפּילט.“
זי פֿלעג שפּילן אין באַל אָדער אין שאַך — סײַ מיט מיידלעך, סײַ מיט ייִנגלעך, סײַ מיט פֿרומע, סײַ מיט פֿרײַע — „ווער ס׳איז נאָר געווען אין גאַס. ס׳האָט נישט אויסגעמאַכט ווײַל אין אונדזער געגנט זענען אַלע געווען ייִדן, בלויז די ׳סופּערס׳ (סטרוזשן) זענען נישט געווען קיין ייִדן.“
רעדנדיק מיטן פֿאָרווערטס האָט פֿרוי בענדער זיך דערמאָנט אין אַן אינצידענט פֿון די קינדער־יאָרן, וואָס האָט איר שטאַרק וויי געטאָן. יעדעס יאָר פֿלעג זי אַרויסקוקן, אַז דער זון פֿונעם מילניצער רבין זאָל קומען פֿון גאַליציע, כּדי מיטצופֿאָרן מיט די רביס און אַנדערע ייִדן אויף קבֿר־אָבֿות. עוואַס טאַטע פֿלעג זי אויך מיטנעמען. מע האָט אײַנגעשפּאַנט די פֿערד־און־וועגענער, און געפֿאָרן צום סאַדיגערער רבין.
„דאָס פֿאָרן האָט גענומען עטלעכע שעה, און ס׳איז געווען זייער שיין און לעבעדיק. מ׳איז געגאַנגען אויפֿן בית־עולם, און שפּעטער האָט מען געמאַכט אַ סעודה.“ ווען עוואַ איז געוואָרן אַכט יאָר אַלט, האָט דעם מילניצער רבינס זון אָבער אָנגעזאָגט איר טאַטן, אַז אַ מיידל אין אירע יאָרן טאָר מער נישט פֿאָרן, האָט זי געמוזט בלײַבן אין דער היים. „כ׳בין געווען זייער אויפֿגערעגט,“ האָט פֿרוי בענדער באַמערקט.
פֿון דעם וואָס הרבֿ מאָסקאָוויץ און פֿרוי בענדער האָבן אַזוי פּרטימדיק איבערגעגעבן, איז קלאָר, אַז טשערנאָוויץ איז נישט געווען אַ שטאָט פֿון בלויז סעקולערע ייִדן. הגם די ווינטן פֿון מאָדערנקייט און אַסימילאַציע האָבן זיכער משפּיע געווען אויף די פֿרומע קרײַזן, און אַרײַנגעבראַכט דאָס דײַטשישע לשון און עלעמענטן פֿון דער אַרומיקער קולטור, האָבן זיי ווײַטער אָפּגעהיט די מיצוות און אָנגעהאַלטן די טראַדיציעס, אויף ווי ווײַט עס האָט זיך געלאָזט.
The post The Orthodox community in pre-war Czernowitz appeared first on The Forward.
Uncategorized
The cheesy way to do teshuvah
To Europeans, cheese culture in the United States is not quite ripe.
The Kraft company, for good and for ill, has defined American cheese in high-gloss orange. But if you’ve been to a grocery store or farmer’s market in recent decades, guided by tatted-up slicers ready to educate you on musky bouquets and runny rinds, you know this is only part of the picture.
Sara Joe Wolansky’s The Big Cheese follows Adam Moskowitz, a third-generation cheese importer as he coaches Team U.S.A. to compete at the Mondial du Fromage in France — the Olympics of cheesemongers. He’s the one in the cow suit, leading a group chant of barnyard noises he calls a “mooditation.” You might mistake his bootcamp in Queens as a joke, but he’s not kidding.
“For me this is redemption,” he says.
Moskowitz, equal parts Tevye the dairyman, George S. Patton and the Beastie Boys, credits cheese with saving his life. At first he was resistant to enter the family trade, begun by his immigrant grandfather, Ben, who started in the business as a kid with a pushcart in Washington Market in Tribeca and became one of the first Americans to import now familiar cheeses from abroad. Adam’s father, Joseph, expanded the market, debuting Jarlsberg and Boursin in our supermarkets.
An ambitious workaholic, Adam forged his own path, earning his first million dollars as a salesman at Yahoo! in the 1990s, and losing it almost immediately when the dot-com bubble burst. When his flirtation with a rap career fell flat (you’ll see why), he joined the world of cheese at the family firm, Larkin Cold Storage, and brought the party there, founding the Cheesemonger Invitational, a booze-soaked celebration he emceed, between bumps of coke in the bathroom.
The invitational Moskowitz founded in 2011 helped inspire the Mondial, a competition that pits the world’s best cheesemongers against one another in blind taste tests, oral presentations pitching a specific cheese and statue displays. By 2023, no American had ever placed in the competition. A newly sober Moskowitz was determined to crumble that Roquefort ceiling.
In Moskowitz’s journey is a tale of Tillamook teshuvah. He is indebted to the cheese community for letting him make amends. Throughout, he reflects on his behavior as an addict, leading to some heavy moments in an otherwise frothy endeavor.
The documentary is also focused on two competing cheesemongers, Sam Rollins and Courtney Johnson, who Moskowitz and a panel of experts picked to challenge the snooty Europeans. It’s a compelling look at a slice of an industry whose experts get shorter shrift than their oenological counterparts. (A monger is a cheese sommelier, make no mistake.)
I won’t spoil the ending, except to say events cooperated with the film’s feel-good vibe, though you may end up wishing Wolansky stayed on a bit longer for the following year’s competition, which saw a major win for the underdogs.
The film may just bring out the patriot in you, as you root for American soft (cheese) power to prevail. It could just be the perfect thing to watch this coming Shavuot.
Sara Joe Wolansky’s The Big Cheese makes its world premiere at DOC NYC. In person and online dates can be found here.
The post The cheesy way to do teshuvah appeared first on The Forward.
Uncategorized
Netanyahu, Touting Push Toward Greater Self-Reliance, Denies Report Israel Seeking 20-Year US Military Aid Deal
US President Donald Trump greets Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu at the White House in Washington, DC, US, Sept. 29, 2025. Photo: REUTERS/Kevin Lamarque
Israel Prime Minister Benjamin Netanyahu has denied reports that his country is seeking a new 20-year military aid deal with the US, insisting that the Jewish state is working to wean itself off American assistance.
“I don’t know what they’re talking about. My direction is the exact opposite,” Netanyahu said on “The Erin Molan Show” on Thursday when asked by the Australian journalist about a new Axios report saying Israel was pursuing the security agreement.
According to Axios, the deal under discussion would include “America First” provisions to win the Trump administration’s support. The current 10-year memorandum of understanding between the two countries — the third such agreement signed — expires in 2028. It includes around $3.8 billion of annual military aid to Israel, which spends nearly all the assistance in the US to purchase American-made weapons and equipment.
The report comes amid growing criticism in the US among progressives and, increasingly, some conservatives over American military support for Israel, especially among younger Americans.
“Now, I want to make our arms industry independent, totally as independent as possible,” Netanyahu said on Thursday. “I think that it is time to ensure that Israel is independent.”
Netanyahu added that US defense aid to Israel is a “tiny fraction” of what Washington spends in the Middle East.
“We have a very strong economy, a very strong arms industry, and even though we get what we get, which we appreciate, 80 percent of that is spent in the US and produces jobs in the US,” he continued, saying he wants to see “an even more independent Israeli defense industry.”
The Israeli premier went on to stress that his country has never asked a single American solider to fight for Israel.
“Israel does not ask others to fight for us,” he said. “Israel is the one American ally in the world that says, ‘We don’t need boots on the ground, we don’t need American servicemen fighting on the ground for Israel or around Israel. We’re fine.’ We fight our own battles, but in doing so, we serve important American interests, like preventing countries that chant ‘Death to America’ from having nuclear bombs to throw at America.”